Okładka książki zachęca do kupna?

Redakcja               16.06.2015              
Zasadniczą funkcją okładki jest zabezpieczenie książki, i trudno się z tym nie zgodzić. Doceniamy jednak głównie kunszt grafików i projektantów, którzy z okładek robią dzieła sztuki. A nawet jeśli nie, to potrafią zwrócić naszą uwagę. Jak to robią?

Czym właściwie jest okładka książki, a czym obwoluta?

Należałoby najpierw dopowiedzieć, iż okładka jest częścią książki, ale bywa, że okładką nazywamy obwolutę, czyli wykonaną z grubszego rodzaju papieru oprawę nieprzytwierdzoną do książki na stałe, spełniającą głównie funkcję ochronną.

W przeciwieństwie do okładki, która może być „twarda” lub „miękka” obwoluta jest zawsze szeroki pasem papieru. Mimo że główną funkcją obwoluty jest ochrona książki, spełnia tą samą rolę co okładka - ma promować i popularyzować konkretną publikację.

Okładki wykonywane są z papieru, kartonu, tworzywa sztucznego. Wydania ekskluzywne i specjalne mogą mieć oprawy ze skóry, płótna i innych nietypowych materiałów.

Najbardziej podstawowy podział to rozróżnienie na okładkę z miękkiego papieru i oprawę z twardego kartonu. Ta ostatnia jest najczęściej o wiele trwalsza, lepiej chroni zawartość książki.


książki z różnymi okładkami
różne rodzaje okładek, źródło: pixabay / memyselfaneye
 

Dodatkową zaletą twardej oprawy są także większe możliwości w zakresie ozdoby, druku wklęsłego lub wypukłego, itd. Ten rodzaj daje szersze pole do popisu projektantom. Występują również różnice technologiczne, introligatorskie, np. okładka zakrywająca jednolita, okładka wzmocniona lamówką, okładka przylegająca, itd. Ma to jednak mniejsze znaczenie.

Twój projekt okładki na książkę!

Funkcje okładki na książkę

Projektanci okładek wykorzystują szerokie spektrum oddziaływania oprawy. Powinna ona zwracać uwagę odbiorców, nawiązywać i powiedzieć coś o zawartości, w obrazowy sposób przedstawiać tytuł, być samodzielnym dziełem sztuki oraz znakiem rozpoznawczym wydawcy. Jednocześnie okładka musi przekazywać charakter książki, dostarczać argumentów do jej reklamy i oczywiście zachęcać do kupna. Są to funkcje okładki według Heinego Krohla.

Grzbiet to też okładka

Mówiąc o okładce najczęściej mamy na myśli jej front, który zawiera takie elementy obowiązkowe jak autora, tytuł, numer tomu w wypadku wydawnictwa wielotomowego oraz cenę. Te warunki określa norma. Dodatkowe informacje nieobowiązkowe to ISBN, nota o autorze, lub dziele, itd.


różne okładki
na półkach spotkamy różne okładki, źródło: pixabay / nile
 

Najczęściej trafiają one na tylnią część okładki lub wewnętrzne skrzydełko obwoluty. Nieodłączną częścią okładki jest także jej grzbiet, który poza funkcją informacyjną, często uwzględnia funkcję katalogową (nazwa autora, tytuł książki, seria, numer tomu).

Narzędzie projektanta

Podstawowym narzędziem artystów i projektantów jest komputer. Artyści najczęściej muszą zmagać się problemem własnej, twórczej wizji i stylu, ograniczanego przez konieczność zachowania ogólnej koncepcji książki, celowości danej publikacji. Częścią zasad są np. wymogi kompozycyjne takie jak bliskość, czyli nieodległe rozmieszczenie komponentów sugerujące ich związki. Do tego dochodzą inne warunki: jedność, kontrast, hierarchia, równowaga, światło i retoryka. Każdy z tych terminów ma swoją definicję, oznaczającą pewne konieczne zasady kompozycji.

Twórca vs zleceniodawca

Jednocześnie projektowanie okładek to dziedzina, która jest mocno uzależniona od oczekiwań i budżetu klienta. To pewien paradoks, że oprawa ma w sobie wielki ładunek artystycznej wizji i jednocześnie musi spełniać rygorystyczne wymogi norm, uwzględniać życzenia zleceniodawców projektu i stanowić produkt reklamowy.

Komunikacja okładki

W procesie twórczym, autor okładki bierze pod uwagę także jej walor komunikacyjny. Podobnie jak opakowanie produktu, oprawa dociera do odbiorcy jako pierwsza, jej komunikat jest przez to najważniejszy. Zachęca lub odstręcza od podjęcia dalszych działań.

Oczywistym celem projektanta i jego okładki, jest nakłonienie klienta do zakupu. Aby tego dokonać trzeba trafić w jego gusta, potrzeby i oczekiwania. Warto wpłynąć na wyobraźnię odbiorcy, pobudzić jego ciekawość. Dobra okładka musi pomóc sprzedać treść książki.

Okazuje się zatem, że projektowanie okładek książek nie jest tak proste, jak mogłoby się wydawać. To proces wieloetapowy, uwzględniający wiele zasad i warunków, jednocześnie wymagający od autora pewnego artyzmu i niemałych umiejętności.  


Źródło:
Na podstawie „Okładka i obwoluta książki jak przedmiot badań interdyscyplinarnych” Katarzyna Szczęśniak, Toruńskie studia bibliologiczne, 2011, nr 2(7)


To także może Cię zainteresować

Jak banery zmieniały się na przestrzeni lat?

Dwadzieścia jeden lat. Tyle ma już internetowy baner reklamowy. Dziś mało kto pamięta, że jego historia rozpoczęła się od statycznego, czarnego jak smoła prostokąta z krótkim hasłem zapisanym tęczowymi fontami. Co działo się z banerem przez dwie dekady? Dziś to niezwykle popularna forma reklamy, sami tworzymy projekty banerów reklamowych na strony internetowe, można je spotkać niemal wszędzie! Ale od początku!   Pod koniec października 1994 roku na stronie HotWired.com, popular


14 maja 2015  

Najpopularniejsze nadruki na koszulkach

Maska Lorda Wadera, a może napis: „Jem dżem”? Jakie wzory na koszulkach wybierają klienci? Jakie nadruki na koszulkach są najpopularniejsze? Aby się o tym przekonać, wystarczy rozejrzeć się po ulicy. Różnorodność jest olbrzymia, ale z tego chaosu wyłania się pewien wzór. Jaki? W ścisłej czołówce popularności znajduje się… tekst. Opcji jest bez liku. Zazwyczaj hasła są krótkie, bo o to w tej zabawie chodzi. Na koszulkach popularne są nadruki z cytatami ze świata filmu, kult

Andrzej Sitek
18 maja 2015  

Czy agencja projektowa stworzy dobre logo?

Nie wiesz skąd wziąć logo dla swojej firmy? Czy agencja reklamowa stworzy dobre logo dla Twojego projektu? Jak wygląda praca agencji podczas tworzenia logotypów? Sprawdzam! Dobre logo sercem Twojej marki Logo stanowi serce identyfikacji wizualnej. Od niego zaczynasz budowę całej strategii firmy. To element najważniejszy. Perfekcyjne logo jest ponadczasowe, łatwe do zapamiętania, oddaje ducha i charakter firmy. Jak z pobożnego życzenia uczynić idealny projekt? Agencja musi go opracować wedłu

Andrzej Sitek
9 czerwca 2015